- ابوالسعود عمادی کردی (اَ بُسْ سُ)
ابن محمد عمادی کردی. فقیهی از حنفیه از قبائل کرد. او یکی از بزرگترین علمای دولت عثمانی بشمار است و اصل او از عمادیۀ کردستان است. پدر وی محمد نیز از علما بود. وی در اول نزد پدر خویش و سپس در مدارس روحانی اسلامبول نزد علمای آنجا کسب علم و معرفت کرد و در سال 944 هجری قمری بمنصب قاضی عسکری روملی رسید و به سال 952 هجری قمری در زمان سلطان سلیمان قانونی مقام شیخ الاسلامی بدو مفوض گشت و تا پنجم جمادی الأولی 982 هجری قمری تاریخ وفات او بدان مقام ببود و در هشتاد وهفت سالگی بدرود حیات گفت و در جوار ابوایوب خالد بن یزید انصاری صحابی دفن شد. او را تألیفات بسیار است از جمله کتاب تفسیری بزرگ به نام ’ارشادالعقل السلیم الی مزایا الکتاب الکریم’ و این تفسیر در حاشیۀ تفسیر امام فخر در اسلامبول و هم به مصر به طبع رسیده است. گویند مقرری روزانۀ او سیصد آقچه بود و چون بتألیف این تفسیر پرداخت سلطان وقت آنرا بروزی پانصد و سپس به ششصد آقچه رسانید. و دیگر از کتب اوست: کتاب حسم الخلاف فی المسح علی الخفاف. کتاب ثواقب الأنظار فی اوائل منارالأنوار. غمزات الملیح تعلیقه علی التلویح للتفتازانی. تلویح شرع تنقیح الأصول. بضاعهالقاضی فی الصکوک. تعلیقه علی کتاب البیع من الهدایه للمرغینانی. معاقدالطراز رساله فی وقف النقود و فی جوازه. موقف العقول فی وقف المنقول. فتاوی اورا محمد بن احمد معروف به توزن زاده و عده کثیر دیگرگرد کرده اند. او را قصیده ای است میمیّه و بحثی با فاضل تاشکندی در استعارۀ تمثیلیّه این آیه: اولئک علی هدی من ربّهم و اولئک هم المفلحون. (قرآن 5/2). ابوالسعود را به زبان مادری خویش فارسی و هم عربی و ترکی اشعار هست و یکی از شوارع اسلامبول او موسوم است